Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2013

(HRM) - Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Η ανάγκη εύρεσης ενός διαφορετικού τρόπου αύξησης της παραγωγικότητας-μέσω της αποτελεσματικής αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού- απαλλαγμένο από την μηχανιστική φιλοσοφία της Επιστημονικής Διοίκησης του Taylor, οδήγησε πολλούς ερευνητές στην διερεύνηση παραγόντων οι οποίοι θα έδιναν μία κοινωνικο-ψυχολογική προσέγγιση στη μελέτη του ανθρώπινου παράγοντα στις επιχειρήσεις. (Βούζας, Φ. 1998).
Η έρευνα του καθηγητή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Elton Mayo (1880-1949) στο εργοστάσιο Hawthorne της Western Electric στο Σικάγο σηματοδότησε την αρχή για την ανάπτυξη και εξέλιξη της Σχολής των Ανθρωπίνων Σχέσεων (Human Relations School) και αργότερα της Σχολής της Οργανωσιακής Συμπεριφοράς (Organizational Behavior).
Η μελέτη της επίδρασης διαφόρων παραγόντων όπως φωτισμός, διαλείμματα, κολατσιό, μείωση ημερών εργασίας ανά εβδομάδα στην παραγωγικότητα των εργατών, αποτέλεσε το βασικό στόχο των πειραμάτων στο εργοστάσιο της Western Electric.
Οι έρευνες στο Hawthorne Plant έδειξαν ότι η απόδοση των εργατών δεν εξαρτάται μόνο από «ορατούς» παράγοντες αλλά και από «μη ορατούς» παράγοντες, όπως η ατομική και ομαδική συμπεριφορά, το ηθικό, η υποκίνηση, κ.τ.λ., στο συγκεκριμένο εργασιακό περιβάλλον. (McFarland, D. 1979, σελ. 35) Αντίθετα με τη σχολή της Επιστημονικής Διοίκησης όπου η αύξηση της παραγωγικότητας επιτυγχανόταν μέσω μηχανιστικής και ορθολογιστικής οργάνωσης της παραγωγικής δραστηριότητας, στη σχολή των ανθρωπίνων σχέσεων και της συμπεριφοράς γίνεται με την ενανθρώπιση της παραγωγικής διαδικασίας. (Davis & Newstorm, 1985, σελ. 8)
Η σχολή της οργανωσιακής συμπεριφοράς εξετάζει ένα σε από βασικές αρχές γύρω από τη φύση του ανθρώπου και της επιχείρησης. Η συγκεκριμένη θεωρία ήταν το αποτέλεσμα πολλών επιδράσεων από διάφορες επιστήμες όπως, βιομηχανική ψυχολογία, ανθρωπολογία, κοινωνιολογία. Σύμφωνα με τον Keith Davis (1967, p.5) η βασική επιδίωξη της σχολής των ανθρωπίνων σχέσεων είναι η υποκίνηση των εργαζομένων. Η κατεύθυνση της υποκίνησης στρέφεται στην ομαδική εργασία, με σκοπό την υλοποίηση τόσο των στόχων των οργανώσεων, όσο και των εργατών. Οι πιο σημαντικοί θεωρητικοί της υποκίνησης είναι ο Maslow (1970) με τη θεωρία του για την ιεράρχηση των αναγκών, ο Hertzberg (1966) με τη θεωρία του για τους θετικούς και αρνητικούς παράγοντες υποκίνησης, Douglas McGregor (1960) με τη θεωρία Χ και Υ, ο Vroom (1964) και πάρα πολλοί άλλοι θεωρητικοί της υποκίνησης.
Αντίθετα από τη σχολή της επιστημονικής διοίκησης, όπου τα θέματα γύρω από το ανθρώπινο δυναμικό αποτελούσαν εμπόδιο στην επίτευξη των παραγωγικών στόχων και έπρεπε να ελαχιστοποιηθούν, η σχολή τω ανθρωπίνων σχέσεων θεώρησε ότι τα θέματα σχετικά με ανθρώπινο δυναμικό σε μία επιχείρηση αποτελούν ένα καινούργιο αντικείμενο έρευνας και μια καινούργια ευκαιρία για ανάπτυξη (Davis, 1985, σελ. 8)
Η σχολή των Ανθρωπίνων Σχέσεων και της Οργανωσιακής Συμπεριφοράς αποτέλεσε σταθμό στην οργανωσιακή θεωρία γιατί έφερε τον παράγοντα άνθρωπο στον ορίζοντα της επιχειρηματικής έρευνας. Σύμφωνα με τους θεωρητικούς των ανθρωπίνων σχέσεων, η επιχείρηση είναι ένα κοινωνικό σύστημα και ο εργαζόμενος είναι το πιο σημαντικό συστατικό αυτού του συστήματος. Από τα βασικά μειονεκτήματα της σχολής των ανθρωπίνων σχέσεων είναι η υπερβολική έμφαση στην υποκίνηση των εργαζομένων και η ενασχόληση με τη συμπεριφορά, η οποία και αποτέλεσε την αιτία για το ξεθώριασμα των αρχών της σχολής αυτής. Ταυτόχρονα όμως η προσέγγιση της σχολής των ανθρωπίνων σχέσεων και της συμπεριφοράς αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία στηρίχθηκε αργότερα η Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων (Human Resource Management), ενώ παράλληλα σημάδεψε μια καινούργια εποχή για τη διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου